Rönesans’ın doğuşuna ilham olan eser; yaşam yolunun ortasında kendini karanlık bir ormanda bulan Dante’nin, sırasıyla cehennem, araf ve cenneti deneyimlemesi üzerine kuruludur. Cehennem ve Arafta kendine eşlik eden Romalı şair Vergillius’dur. Cehennemin en alt katına din adamlarını koyan Dante, cehennemin ilk katına da Homeros, Horatius, Ovidius, Lucanus, Electra, Hektor, Salahattin Eyyübi, Sokrates, Platon, Diogenes, Tales, Herakleitos, Demokritos ve Zenon gibi ünlü şahsiyetleri koyar. Hristiyan olmadıkları fakat yine de iyi insanlar oldukları için onları cehennemin tek ışık alan kısmına yerleştirmiştir.
Peki ama cennette kim karşılar onu dersiniz? Hayatta sadece iki kere gördüğü platonik aşkı Beatrice… Beatrice Dante’ye rehberlik ederek onu semaya, ilahi ışığın kaynağına ulaştırır, yani cennete. Dante cennete sevdiği kadın olan Beatrice’i koyar çünkü yalnızca saf aşk insanı ilahi ışığa kavuşturacak güce sahiptir.
İlk kitabı olan Yeni Hayat’ta da ölümsüz ve en büyük aşkı olan Beatrice’den ve aşktan şöyle bahseder:
‘Aşkın efendiliği iyidir çünkü o; ona inanan kişinin ruhunu bayağı şeylerden uzak tutar.’
‘Aşkın efendiliği iyi değildir, çünkü ona inanan kişi ne denli inanç beslerse ona, o denli ağır ve acılı anlar yaşamak zorunda kalır.’
‘Öyle tatlıdır ki aşkın adını duymak, işleyişinin de yalnız tatlı şeylerde bulunuyor olması olanaksız bence. “Nomia sunt consequentia rerum” diye yazılmıştır. Çünkü: Adlar imledikleri şeylerin sonucudur.’
Çok bilgi sahibi olmamakla birlikte Dante’nin Beatrice’i ilk kez 9 yaşında yoldan geçerken görmüş olduğunu ve 19 yaşında, ikinci sefer yine yolda beyaz güzel bir elbisenin içinde adeta melek gibi ona selam verdiğini ve o günden sonra Dante’nin ölümsüz aşkı haline geldiğini daha sonra Beatrice’nin bir şövalye ile evlendirildiğini ve iki sene sonra da ölüm haberinin geldiğini eserlerinden anlıyoruz. “Ölmemiştim ama diri de değildim; bir nebze aklın varsa tasarla ne hale geldiğimi, yaşamla ölümden yoksun kalınca…” sözleri, ozanın sevdiği kadının ölümünden sonra yaşadığı durumu daha iyi anlamamızı sağlar. Aşk; Beatrice’i Dante’nin eserlerinde ölümsüzleştirir, Dante ise Beatrice’nin aşkı sayesinde cenneti deneyimleme fırsatı bulur. İşte ilham veren bir aşk hikayesi….
Aktiffelsefe olarak Sevgililer Gününüzü kutlar, gerçek aşkın izinde yorulmadan yürüyeceğiniz bir ömür dileriz.