Astrolojiye inanır mısınız? Bir kişinin karakterinde Güneş’in Ay’ın ve diğer gezegenlerin konumu gerçekten etkili olabilir mi?
Tepeden tırnağa bir kişiliği belirlemese de birçok yerde etkisi var sanki gezegenlerin. Siz ne dersiniz?
Peki, mitoloji ne ifade eder sizlere? Acaba dikkate alınmayacak kadar gerçekdışı olaylar mıdır? Yoksa gerçek olup olmadığına bakılmaksızın birtakım dersler çıkarabileceğimiz hikayeler midir?
Bizler anlamlı hikayeler olduğunu düşünüyoruz. Kişiliklerimizi geliştirirken onlardan bazı şeyleri öğrenebileceğimizi biliyoruz. Mesela Herakles’ten…
Herakles, Tanrı Zeus ve ölümlü bir kadın olan Alkmene’nin oğludur. Bu sebepten bir tarafı Tanrı, bir tarafı ölümlüdür. Tıpkı bizim gibi… Hepimizin içinde Tanrısallık varken bir tarafımız da ölümlüdür. Tanrısal kısmımızı bilmeden ölümlü kısmımızla uğraşır dururuz, ta ki kendi içimize bakabilene kadar… Ve dönüp baktığımızda görürüz ki içimizde en iyiye en güzele ulaşabilecek bir ruh vardır.
İşte Herakles hikayede Tanrı Zeus’un oğlu olduğunu bilmeden yaşayıp gider yıllarca. Yani tanrısal kısmından bihaber kendini sadece ölümlü olan kısmıyla tanımlar. Büyüyünce kendi ailesini kurar, çocukları olur ve bir gün cinnet geçirir, çocuklarını öldürür. Sonrasında yaptığından pişman olan Herakles, Delfi kahinine danışır. Kahin ona yaptığı şeyi telafi edebilmesi için on iki denemeyi tamamlaması gerektiğini söyler
Bu on iki deneme Herakles’in kendini tanıma macerasıdır. Bu esnada kendi kusurları ile mücadele edeceği on iki karşılaşma yaşar. Bunları tamamlarsa eğer, hatasını telafi edebilecek ve kendisini tanıyacaktır.
Astrolojide Herakles, güneşin kişileştirilmiş halidir. On iki görevi güneşin on iki ayda on iki evden geçmesi ile ilişkilidir. Güneş geçmekte olduğu evde o evin doğasını parlatır. Herakles’in aslan burcu ile ilişkili denemesinde aslan postu ile örtünmesi, yay burcu ile ilişkili denemesinde okçu olması gibi…
Güneş doğudan doğar. Bu doğuş noktası astrolojide 0 derece koç burcudur. Herakles denemesine buradan başlar. Tıpkı güneş gibi onun da denemesinin doğuşu koç burcundadır. Herakles’in denemesi 12 duraklık bir yol gibi görünse de aslında ömür boyu sürecektir. Çünkü bir insanın kendini tanıması bitmeyen sonsuz bir yolculuktur.
Herakles’in koç burcu ile ilişkili denemesinde görevi Diomedes’in atlarını çalmaktır. Başta gayet kolay gibi görünen bu görevde çalınacak olan atlar insan eti yemek üzere yetiştirilmiş, öfkeli hayvanlardır. Herakles bunu yapabilmek için yanına arkadaşı Abderus’u alır. Fakat Herakles’in niyetini öğrenen Diomedes onların peşine düşer. Herakles arkadaşını atların başında bırakır ve Diomedes ile savaşa girişir. Onu yenip geri döndüğünde atların Abderus’u yediğini görür. Çok sinirlenen Herakles Diomedes’i atların önüne atar ve onu yedirir. Bunu yapar yapmaz atlar sakinleşir ve normale döner. Böylece Herakles görevini rahatça yerine getirir.
Burada Herakles’in anlaması gereken koç burcunun en çok zorlandığı şey olan öfke kontrolüdür. Koç burcu yolun başındayken sonuna odaklanır, aradaki mesafeyi düşünecek kadar sabırlı değildir, daima koşullarla savaşır. Bu esnada çözüm odaklı olmak yerine öfkesini çıkarmayı tercih eder. Herakles öfkesine hakim olamadığında arkadaşlarının, yakınlarının zarar gördüğünü tecrübe eder. Öfkenin Ancak ona yol açan kaynağın keşfedilmesi ve onunla yüzleşilmesi sonucu yok olacağını öğrenir.
İkinci denemesi boğa burcu ile ilişkilidir Herakles’in. Etrafa çok zarar veren azgın Girit boğasını yakalamalıdır. Herakles onu yakalamayı ve üstüne binmeyi başarır daha sonra onu bir labirentin merkezine hapseder.
Boğa burcunun en bilindik özelliklerinden biri konfor isteği, maddesel hazlara sahip olma arzusudur. O, maddesel olan şeylere bakakalır ve burada hareket edemez hale gelir. Hazlar, zevkler, konfor, güzellik onun için çok önemlidir. Herakles boğa burcu ile ilişkili denemesinde Girit boğasının üstüne bindiğinde maddesel hazlara hükmetmeyi öğrenir.
Herakles’in ikizler burcu ile ilişkili denemesi, Hesperides bahçesindeki elmaları çalmaktır. Fakat bu elmalar bir ejderha tarafından korunmaktadır. Herakles elmaları nasıl alacağını düşünürken Prometheus ile karşılaşır. Prometheus ona Hesperides’in babası olan Atlas’tan yardım istemesini söyler. Atlas Tanrı Zeus tarafından Gök kubbeyi taşımakla cezalandırılmıştır. Herakles onun karşısına geçer ve bahçedeki elmaları alması karşılığında Gök kubbeyi onun yerine taşıyabileceğini söyler. Atlas bu teklifi kabul eder ve Heraklesin istediği elmaları getirir bu esnada gök kubbe sırtında olan Herakles atlastan bir dakikalığına Gök kubbeyi tutmasını ister ama aslında amacı elmaları almak ve görevini tamamlamaktır. Atlasın kendisi için getirdiği elmaları alır ve oradan ayrılır.
Buradaki elmalar göksel bilgeliği temsil eder. İkizler burcu Hermes ile ilişkilidir. Hermes çok hızlı hareket eder ve bilgiyi taşır. İkizler de hızlı algılar ve öğrendiği bilgiyi hızlıca yayar. Hikayede Prometheus ise ikizlerin bilgiyi öğrendiği hocasıdır. Zira hoca olmadan bilginin anlaşılması pek de mümkün görünmemektedir.
Yengeç burcu ile ilişkili denemede Herakles Artemis’in geyiğini yakalamalıdır. Ama bunu hiçbir canlıya ve tabi ki geyiğe de zarar vermeden yapmalıdır. Herakles geyiği yakalamaya çalışır. Fakat her seferinde hayvan elinden kaçar. Görevini yerine getirmek için çözümün geyiğin hafifçe yaralanmasında olduğunu düşünür ve onu ayağından vurur. Geyiği ancak böyle yakalar.
Bu denemede Herakles zarar vermemenin zarar vermeden daha zor olduğunu görür. Burada yengeç burcunun merhamet özelliği karşımıza çıkar. O anaçtır, besleyendir. Sever ve merhamet eder
Beşinci deneme aslan burcu ile ilişkilidir. Herakles, Nemea aslanını öldürmelidir. Aslan çevredeki tüm canlılara zarar verir, onları korkutur ve hiçbir silah onu öldürmeye yetmez. Herakles bunu anlar ve aslanı çıplak elleriyle boğarak öldürür. Sonra onun postunu üstüne giyer bundan sonraki denemelerinde hiçbir silah Herakles’e zarar veremeyecektir.
Aslan burcunun en problemli yanı egodur, kibirdir. En büyük gücü ise iradedir. İradesiyle kendi kişiliğini kontrol edebilen bir kişiye dışarıdan herhangi bir silah etki edemeyecektir. Herakles bu denemesinde dışarıdan görünüşün pek de önemli olmadığını anlar önemli olan içindeki güçlü ruhtur.
Başak burcu ile ilişkili denemede Herakles Amazon kraliçesi Hippolyte’nin kemerini almalıdır. Bu görevi yerine getirmek için işe koyulduğunda kraliçeyi öldürmek zorunda kalır kemeri de alır fakat görevini tamamlamış sayılmaz. Zira görevi sadece kemeri almaktır, bir kimseyi öldürmek değil. Bu sebepten ona öldürdüğü can karşılığında bir can kurtarması görevi verilir. Herakles bir genç kızı kurtardığında görevi geçmiş sayılır. Burada anlar ki herakles anlık düşünceleri ile hareket etmemeli sadece kendi görevine odaklanmalıdır.
Başak burcu tam bir görev insanıdır. Hizmet eden, çabalayan, kaosu düzene sokmaya çalışan kişidir. Fakat ayrıntıda boğulup kalabilir Bu yüzden görevini tam olarak anlamalı ve sadece onu yerine getirmelidir.
Yedinci denemeye geldiğinde uyumlu olmayı özümsemeye gelmiştir artık Herakles. Fakat hala kusurları vardır. Terazi burcu ile ilişkili bu denemede Erymanthos dağında yaşayan yaban domuzunu yakalamalıdır. Onu yakalamak için yola çıktığında üst kısmı insan alt kısmı at olan sentorlar ile karşılaşır. Herakles’i şarap içmeye davet ederler. Herakles bu teklifi reddetmez onlarla yer, içer, eğlenir. Sarhoş olduğunda ise sentorlar Herakles’e saldırırlar. Bu saldırıyı geri püskürten Herakles, daha sonra görevine geri döner ve yaban domuzunu yakalar. Herakles bu denemede dikkatinin dağılmasına izin vermemesi gerektiğini öğrenir.
Terazi burcunun en büyük kusurlarından biri hayır diyememesidir gerektiği yerde hayır diyebildiğinde birçok sorununu çözecektir Eğer herakles sentorlara hayır diyebilseydi başına işler gelmeden görevini yerine getirebilecekti. Ve terazinin en iyi yanlarından biri diplomatik davranabilmesi, uyumlaştırabilmesidir. O, hayır dese bile diplmatik yönüyle kimseyi kırmadan uyumlaşabilir.
Akrep burcu denemesinde Lerna Hidrası’nı öldürmesi gerekir Herakles’in. Canavarla karşılaştığında onun çok başlı olduğunu görür. Her kestiği başını yerine yenisi çıkar. Herakles, Hidra’yı böyle öldüremeyeceğini anlar, sonra kestiği başların yerini ateşle dağlamaya karar verir. Böylece yeni başlar çıkmaz. Ve sonunda Hidra’yı tamamen öldürür.
Akrep burcunun en güçlü yönü dönüşümdür. Herakles burada kusurların ateşle dönüşebileceğini görür. Yeter ki akrep burcu kendi karanlık yönlerini görebilsin ve onları iyiye doğru dönüştürmeye başlasın.
Bir sonraki denemesinde görevi Stymphalian kuşlarını öldürmektir. Bunlar insan eti yiyen uçan canavarlardır. Bunların varlıkları unutulmuş ve zamanla çoğalmışlardır. Herakles bu kuşları nasıl öldüreceğini düşünürken Athena gelir ve ona yardım eder. Athena’nın verdiği zil sayesinde kuşları uçurmayı başaran Herakles onları havada okla öldürür ve görevini yerine getirmiş olur.
Bu görev yay burcu ile ilişkilidir. Yay burcunun en büyük kusuru ertelemektir. Herakles ertelemenin nasıl zarar verdiğini artan kuşlar sayesinde görmüştür. Ve ayrıca yay burcu da tıpkı ikizler gibi Hermes’le ve dolayısıyla bilgi ile ilişkilidir. Hikayede Herakles’in Athena’dan bilgi alması bunun sembolüdür.
Oğlak burcu denemesinde görev yeraltı dünyasının kapısını koruyan üç başlı köpek Kerberus’un ele geçirilmesidir. Herakles yeraltı dünyasına iner ve görevini Hades’e söyler. Hades, alaylı bir tavırla Herakles’e silahları olmadan bunu yapabileceğini söyler. Aslında Herakles’in bu görevi yerine getiremeyeceğini düşünür. Fakat üç başlı köpek uysal bir biçimde Herakles ile birlikte yeraltı dünyasından çıkar gider.
Oğlak burcu büyük zorlukları aşmakla ilişkilidir. Bunun için ihtiyacı olan sadece azim ve istikrardır. Herakles pes etmeden, azimle, yapması gerekeni yapmıştır.
Kral Augeas’ın ahırlarını temizleme görevi kova burcu denemesi ile ilişkilidir. Herakles’tenotuz yıldır temizlenmemiş olan ahırların bir günde temizlenmesi istenir. Herakles bunu nasıl yapacağını düşünürken yakınlardan geçen iki nehrinin yönünü değiştirerek ahırların içine akmasını sağlar. Böylece görevini tamamlamış olur.
Kova burcu marjinal bir hale bürünüp yüzeysel devrimler için savaş verir. O, sıradışı farklı bir bakış açısına sahiptir. Herakles de sıradışı bir yaklaşımla ahırları temizleyebilmiştir.
Son denemesi balık burcu ile ilişkilidir. Görev Geryon’un sığırlarını çalmaktır. Herakles sığırları çalar fakat dönüş yolunda Hera ona türlü zorluklar çıkarır. Herakles her birini ortadan kaldırarak sığırları teslim etmeyi başarır.
Balık burcunun en büyük zorluklarından biri hedefine ulaşmaya çalışırken dikkatinin dağılması veya hedefin bulanıklaşmasıdır. Herakles bu denemede asıl hedefini hatırlamaya çalışmış ve aslında bu onun için asıl deneme olmuştur,
On bir evde yolculuk yapan Herakles on ikinci evdeki görevini de tamamladığında artık kendini tanır. Zeus’un oğlu olduğunu, yani içindeki tanrısal yönü keşfeder. Her burçtaki gölge yanlar ve ışıklı yanlarla tanışır. Gölge yanlarını törpülerken ışıklı yanlarını daha da geliştirmek için çabalar.
Hepimiz güneşte farklı burçlara sahip olsak da on iki burcun gölge yanlarını da ışıklı yanlarını da içimizde barındırırız. Kimimizde daha baskındır kimimizde daha az. Gölge yanları ışığa çevirebilmek dileğiyle…
KAYNAKÇA:
- Alkan D. () Akademia. Prometheus Yayınları:Eskişehir
- https://www.mistikokul.com/blog
- https://arkeofili.com/heraklesin-12-gorevi-nedir/
Doğu ve batı felsefelerini ve kültürlerini incelediğimiz felsefe seminerlerimize katılmak isterseniz de buraya tıklayarak ücretsiz kayıt yaptırabilirsiniz. Bu arada seminer konularımızı incelemek için Felsefe Seminerleri sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.