Lisedeyken bizlere simya diye bir kavramdan bahsetmişlerdi. Ders kitaplarına göre simya; değersiz metalleri altına çevirme ve ölümsüzlük iksirini bulma çabasıydı. Kimyanın da temeli sayılabilirdi ama bir bilim dalı olarak kabul edilemezdi. Başka bir tanım daha vardı ki bu tanıma göre de simya gerçek tıp bilimiydi.

Simyanın, maddeleri daha kıymetli olana dönüştürme ilmi mi veya özel bir iksiri bulmaya çalışan kimyasal bir tıp çalışması mı olduğuna karar verilemezken felsefe ile igilendiğimizde Hermetik öğretideki tanım çıktı karşımıza. Buna göre simya, yukarıdaki işlemleri yapabilecek zihinsel ve ruhsal dereceye kişinin belli bir eğitim yoluyla ulaşması neticesinde kendisinde ve çevresindeki dünya üzerinde gerçekleştirdiği ruh ve zihin gücüne dayalı bir tür sanatsal etkileme ve değişme idi.

Aslında Hermetik öğretideki simya, ne altına dönüştürmeyle ne de fiziksel sağlıkla ilgiliydi. Çünkü “Hermesçiliğin temel öğretisine göre madde karanlık ile özdeştir. Işık ise ruhtur ve aydınlık ruhtadır. Yeryüzü hayatı ruhun maddeyle mücadelesinden oluşan bir imtihan sürecidir. Hakikate erebilmek bu imtihanda başarılı olup olmamaya bağlıdır. Eğer ruh maddeye yenilip imtihanı kaybedecek olursa karanlığa tutsak olacak ve varlığını kaybedecektir. İmtihanı kazanan ruh ise ölümsüzlük ruhuna doğru yükselecektir” Bu doğrultuda simyanın hermetik manası da düşük kıymetteki metallerin en saf maden olan altına dönüştürülmesi analojisi ile kişisel dönüşüm, ruhun saflaşması ve mükemmelleşmesidir.

İşte, lisede değersiz metalleri altına çevirme olarak tanımlanan bu kavram, felsefede sembolik bir işlem olarak kabul edilerek ruhsal aydınlanmayı ve kurtuluşu temsil etmiştir. Maddeye hakim olmanın arayışı, bir tür nefsini dönüştürme çabasıdır aslında. Tüm metallerin gerçek doğasının hedefi altına dönüşmek olduğu gibi, insanın da gerçek hedefi İnsan-ı Kamil sıfatına erişmek olmalıdır. Çünkü “bakır, altın oluncaya kadar rahat bulamayacaktır.”

İşimiz, bir varlıktan diğerine dönüşmek ve değişmektir, bir şeyden başka bir şeye dönüşmek, zayıflığı güce, cismaniliği ruhsal doğaya dönüştürmektir…” (Tradizione Ermetica) 

“Simyanın sembolik anlamlarını inceleyecek olursak ilk işlemin, yakarak toz haline getirme safhası olduğu ortaya çıkar, bu safha dünyevi olanın ölümünü ifade eder, yani hayata ve tezahürler dünyasına olan tüm ilginin söndürülmesi demektir. 

İkincisi bozunma safhasıdır, bu aşama ilk aşamanın bir sonucudur, yakılanın ayrışmasından meydana gelir. 

Çözülme, yani üçüncü aşama ise maddeden arınma aşamasıdır, dördüncü olan damıtma aşaması, önceki işlemler sırasında izole halde olanın kurtuluşunu, beşinci olan birleşme aşaması ise zıt kutupların birleşmesini sembolize eder. 

Altıncı aşama süptilleşmedir; bu da dünyadan mistik olarak ayrılma ve ruhsal mücadeleye kendini adama ile sonuçlanır.

 Son safha ise katılaşma aşamasıdır, yani sabit ve değişken prensipleri (eril/değişmez olan, dişil/”kurtarılmış” değişken) ayrılmaz bir biçimde birleştirmektir.”

Tüm bu sembolik aşamalardan geçen insan artık, kirlenmiş ruhunu saflaştıracak böylece altına dönüşebilecektir. Nefsini yenip maddeden arınan insan ise İnsan-ı Kamil olma yolunda ilerlemiş olacaktır. 

Biz buraya yazılar yazıp bir şeyleri bilenlerden aktarmaya çalışsak da çok zordur nefsini yenmek. Çünkü o daima bizim ruhumuzla savaş halindedir. Kendi içimize ne kadar bakabilirsek o kadar yenebileceğizdir onu. Dış dünyanın karmaşasından, maddesel sorunlardan ne kadar gözümüzü ayırıp içimizi görebilirsek o kadar temizleyeceğizdir ruhumuzu. 

Simya kavramı bir sembol olsun bizlere de. Altına çevirebilelim huzursuz ruhlarımızı. Çünkü bakır kaldığımız sürece hiçbirimiz bulamayacağız gerçek mutluluğu…

İçsel huzura kavuşabilmek dileğiyle..

KAYNAKÇA:

http://www.astroset.com/bireysel_gelisim/sembol/s10.htm

Kurşunoğlu M.S. (2014). Doğu Düşüncesinde Hermetik Ruhsal Simya Tecrübesi Ve Hacı Bektaş-I Velî’nin Makâlâtı. Ekev Akademi Dergisi

Aktiffelsefe Araştırma Grubu


Doğu ve batı felsefelerini ve kültürlerini incelediğimiz felsefe seminerlerimize katılmak isterseniz de buraya tıklayarak ücretsiz kayıt yaptırabilirsiniz. Bu arada seminer konularımızı incelemek için Felsefe Seminerleri sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.

İlginizi Çekebilecek Diğer Yazılarımız:

https://www.hermetics.org/icsel-simya.html
gtag('config', 'AW-802439404');